Những người Việt Nam đầu tiên có mặt tại Canada là 20 nữ tu dòng Carmélites đã rời Hà Nội năm 1954 khi Cộng Sản cầm quyền ở miền Bắc. Số nữ tu nầy được chính phủ Canada cho phép tị nạn tại một tu viện ở vùng Lac-Saint-Jean (tỉnh bang Québec).
Trong thời Đệ Nhất Việt Nam Cộng Hòa (1954-1963) chính phủ đã gởi qua Canada một số sinh viên du học và công chức tu nghiệp theo Chương Trình Học Bổng Colombo, và thời Đệ Nhị Cộng Hòa (1963-1975) một số sinh viên xuất ngoại du học theo chế độ tự túc. Sau khi tốt nghiệp, đa số du học sinh nầy trở về VN, nhưng có một số ở lại, hợp pháp và bất hợp pháp. Họ kết hôn với nhau hay với người Canadiens tạo thành một tập thể nhỏ người Việt ở Canada.
Họ tập trung phần lớn ở Montréal và một ít ở Toronto. Những người nầy, hoặc theo Cộng Sản, hoăc theo Quốc Gia, tổ chức sinh hoạt riêng, Nhóm Quốc Gia gọi là Hội Sinh Viên Việt Kiều Montréal, nhóm thân Cộng Sản tập trung tại một cơ sở trên đường Beaudry nên gọi là nhóm Beaudry.
Khi Cộng Sản cưỡng chiếm miền Nam, ngày 6 tháng 5 năm 1975, chiếc phi cơ Air Canada đổ xuống phi trường Dorval (bây giờ là phi trường Trudeau) khoảng 100 người Việt tị nạn, đó là nhóm người Việt tị nạn đầu tiên đến Xứ Tuyết. Cho đến cuối năm 1976, Canada có 5 608 người Việt tị nạn, phần lớn tập trung ở tỉnh bang Québec, đặc biệt là Montréal. Đa số lớp người tị nạn nầy thuộc thành phần trí thức, chuyên gia, những cán bộ trung và cao cấp của chính phủ VNCH hay những người có tài sản.
* Một số người mới đến nầy hợp với số người đã đến trước 1975 thuôc phe quốc gia thành lập Hội Việt Kiều Canada vùng Montréal năm 1976, có lettre patente và lập ra nội qui. Các vị chủ tịch từ 1976 đến 1982 là quý ông Nguyễn xuân Khương, Phạm hữu Vĩnh, Võ văn Nhung, Trịnh vĩnh Điện, Trần Văn Phước.
* Năm 1982, để phân biệt với nhóm Việt Kiều Đoàn Kết thân Cộng Beaudry, Hội Việt Kiều tại Canada vùng Montréal, tu chính nội qui, đổi tên thành Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia tại Canada vùng Montréal .
Cơ cấu tổ chức của Cộng Đồng trong thời gian đầu gồm có Hội đồng Quản trị và Ban Chấp hành.
Các vị Chủ tịch Hội đồng Quản trị theo thời gian là quý vị Lâm Xuân Quang, Bs. Từ Uyên, Bs. Lâm Thu Vân, ông Nguyễn Tăng Hồng, và ông Dương Văn Thụy.
Sau lần sửa đổi Nội qui vào năm 1994, cơ cấu Hội đồng Quản trị được thay bằng Ban Giám sát. Các ông Trần Mộng Lâm, Đặng Tấn Nam, và Bùi Mỹ là những vị giám sát đầu tiên. Bên cạnh Ban Giám sát còn có Ban Cố vấn trong đó có vị Cố vấn lão thành Trương Bảo Sơn.
Về Chủ Tịch Ban Chấp Hành, lần lượt theo thời gian, là quý vị Trần Xuân Đức, Nha sĩ Đỗ Giang, ông Nguyễn Văn Công, Nha sĩ Nguyễn Văn Cường, ông Dương Văn Thụy, Ls. Lâm Chấn Thọ, Bs. Nguyễn Quang Bình, Bs. Nguyễn Lương Tuyền, Bs. Phùng Văn Hạnh – Ds Lê Thanh Hương, Bs. Trần Đình Thắng, bà Đặng Thị Danh, Bs. Đào Bá Ngọc, và hiện nay (2019-2021) Nha sĩ Nguyễn Ngọc Nga.
Trong thời gian qua, nội qui đã được tu chính nhiều lần, và nội qui hiện hành được tu chính năm 2012. Từ 45 năm qua, Cộng đồng Người Việt Quốc Gia vùng Montréal đã hợp tác với các hội đoàn khác và Liên Hội người Việt (gồm các Cộng Đồng người Việt tại các tỉnh bang khác) để phục vụ đồng hương trong tinh thần tương thân tương ái, tổ chức và hỗ trợ các sinh hoạt nhằm giúp đồng hương hội nhập về văn hóa, xã hội, chính trị tại quốc gia định cư bằng cách tham gia các sinh hoạt và các cuộc bầu cử liên bang, tỉnh bang và thành phố. Ngoài ra, phải kể thêm trong số những công tác quan trọng của Cộng đồng người Việt Quốc Gia vùng Montréal là bảo tồn và phát huy văn hóa Việt Nam cũng như hỗ trợ người Việt trong và ngoài nước trong công cuộc tranh đấu cho nhân quyền tại Việt Nam.
Lâm Văn Bé
Tổng hợp với tài liệu của BS Từ Uyên, Ô. Lê Minh Thịnh
Montréal, tháng 6-2020